رنگ پاشهای بادی
ر بخش اول آموزش ابزارهای نقاشی ساختمان، ابزارهای دستی ولی بسیار کارآمد در زمینه رنگ آمیزی را آموزش دادیم. در این قسمت رنگ پاشهای بادی و پیستولهای را معرفی میکنیم.
رنگ پاشهای پیستولهای بادی
رنگ پاشها و پیستولههای بادی در مواردی بسیار به پیشرفت سریع کار کمک میکنند. برای استفاده صحیح از آنها آشنایی با بعضی از اصول سبب میشود تا در عین حفظ کیفیت و کمیت از یک اجرای ایمن نیز برخوردار باشیم.
اجرای رنگ با رنگ پاشهای پیستولهای اگر چه به پیشرفت نقاشی و رنگ آمیزی کمک مینمایند؛ ولی باید بدانیم که بسته به نوع کار ممکن است محدویتهایی در استفاده از این سیستم وجود داشته باشد. طوری که از نظر عملکرد ضعیفتر از ابزاری مانند غلطک باشد.
تصور کنید سطحی صاف و یکدست و با وسعت زیاد باید رنگ آمیزی گردد اگر این سطح فاقد جزئیات زیاد باشد، محدودیت در استفاده از غلطک وجود نخواهد داشت و رنگ آمیزی با غلطک سریعتر و مقرون به صرفه تر خواهد بود؛ بنابراین در مواجه با یک پروژه نقاشی و رنگ آمیزی انتخاب درست روش و تجهیزات صحیح نقاشی و رنگ آمیزی، موفقیت و اقتصادی بودن کار را تعیین میکند.
در سیستم رنگ پاش بادی یک منبع تامین هوای فشرده که کمپرسور نامیده میشود وظیفه تولید و تامین هوای فشرده را به عهده دارد. هوای فشرده تولید شده در کمپرسور توسط شیلنگهای رابط جهت سرعت بخشیدن به رنگ استفاده میشود. روش و ابزار استفاده از این هوای فشرده به چند شکل است که در اینجا به شرح هر یک از آنها میپردازیم.
پیستوله یا پیستولت (Air Spray Gun)
پیستولههای رنگ بادی، ابزاری برای پاشش رنگ هستند. هوای فشرده تولید شده در کمپرسور که توسط شیلنگهای رابط منتقل میشوند، از یک نقطه در پایین پیستوله وارد آنها میشود. پس از طی مسیری مشخص در درون پیستوله، رنگ موجود در مخزن رنگ پیستوله را با خود حمل میکند و در انتها از سوراخ ریزی که به آن نازل، اریفیس و یا چشمه پیستوله گفته میشود با سرعت خارج میکند. در نتیجه این فرایند، رنگ به حالت پودر شده روی سطح میپاشد.
روی پیستولههای بادی که با هوای فشرده و یا اصطلاحا با باد کار میکنند معمولا سه عدد پیچ تنظیم وجود دارد:


تصاویر مربوط به دو نمونه از پیستولهها را در شکل میبینید پایینترین نقطه در پیستولهها محل اتصال شیلنگ باد یا هوای فشرده کمپرسور است.
روی پیستولهها یکی از پیچهای تنظیم میزان هوای ورودی به پیستوله را کنترل میکند. پیچ تنظیم دیگر وظیفه کنترل میزان رنگی که از مخزن رنگ میتواند به ناحیه پاشش وارد شود را بر عهده دارد. روی پیستولهها پیچ سومی وجود دارد که وظیفه آن کنترل مقدار هوای خروجی از منافذ اطراف سوراخ خروج رنگ است. بدین ترتیب به ذرات رنگ خارج شده از نازل پیستوله شکل داده و مخروط خروجی را به پرده تبدیل میکند.


پیستولههای بادی از نظر شکل قرارگیری مخزن بر روی آنها کاسه رو یا کاسه بالا (Gravity Feed)، کاسه زیر (Siphon Feed) یا کاسه پایین و کاسه بغل تقسیم میشوند.
اگر عمده کار نقاشی و رنگ آمیزی بالای سر باشد (Over Head) پیستوله کاسه زیر گزینه بهتری برای کار است.
اگر عمده کار نقاشی و رنگ آمیزی، افقی بوده و امکان قرارگیری اپراتور و نقاش در مکانی بالاتر از آن سطوح وجود داشته باشد پیستوله کاسه رو گزینه مناسبی است.
اگر با وجود این که کل کار پایین دست نقاش قرار دارد، شیب سطح تراز نبوده و متغیر باشد؛ بهترین گزینه پیستوله مخزن پهلو است. چون در این پیستولهها حالت قرارگیری مخزن تا 180 درجه قابل تغییر و تنظیم است و پاشش رنگ براحتی با فشار اندکی انجام میشود. البته ذکر این نکته ضروری است که پیستولههای کاسه پهلو به دلیل حجم کم مخزن رنگ، برای کارهای بزرگ و حجم بالا چندان مناسب نیستند.
در مواردی که سطح کار مورد نظر برای رنگ آمیزی و نقاشی عمدتا به صورت عمودی باشند مخزن بالا یا مخزن پایین بودن پیستوله خلل و خدشهای در کار ایجاد نمیکند و از هر کدام از پیستولهها که در دسترس بود میتوانید استفاده نمایید.
رنگ پاش (Pressure Pot/Tank Air Spray)
![]()
![]()
رنگ پاشها ابزاری بسیار کاربردی در کار نقاشی ساختمان هستند به ویژه نوع مخزن بزرگ یا Pressure Tank که در کارهای مولتی کالر (مالتی کالر - Multi color) بسیار کارگشا هستند. نوع مخزن کوچک (Pressure Pot) در رنگ آمیزی قطعات که کوچک و متنوع هستند بیشتر کاربرد دارد. البته در رنگ آمیزی و نقاشی بدنه خودرو هم از این سیستم استفاده میشود.
در بخش پیستولههای بادی گفته شد که رنگ در داخل مخزن یا کاسهای بالای گان، زیر و یا پهلو قرار میگیرد. ولی یکی از نقاط ضعف این پیستولهها آسیب پذیر بودن و اختلال در روند جاری شدن رنگ از مخزن به اتاقک پاشش داخل پیستوله است. این نقص سبب اختلال پاشش رنگ میشود.
در رنگ پاشها این مشکل با کمک مخزن تحت فشار برطرف شده است. یعنی رنگ به جای کاسه پیستوله در مخزنی جداگانه ریخته میشود که این مخزن توانایی تحمل فشار تا 15 بار را دارد. این قسمت توسط شیلنگهای رابط از یک سو به هوای فشرده یا همان باد کمپرسور وصل شده و از سوی دیگر به پیستوله رنگ. بقیه کار همانند پیستولههای بادی است و تنظیمات روی پیستوله به پیچهای روی پیستوله و تناسب نوع کار، اعمال میشود.
کنیتکس پاشها (Air Hopper Spray Gun)
از ابزارهای پاشش دیگر که توسط فشار باد کار میکنند کنیتکس پاشها هستند. این ابزار اغلب برای پاشش رنگ کنیتکس مورد استفاده قرار میگیرند. ولی غیر از کنیتکس هر نوع ترکیب غلیظ و دانه دار رنگ، پوشش و ملاتها را میتوان در آن استفاده کرد.


مانند پیستولههای رنگ، کنیتکس پاشها هم دارای یک ورودی برای هوای فشرده یا باد کمپرسور هستند. شیر دستی هم در همان نقطه وجود دارد که میزان هوای ورودی را کم و زیاد میکند.
روی دسته تفنگی کنیتکس پاشها و در قسمت، عقب پیچ تنظیمی وجود دارد که این پیچ برای تنظیم سوزن پاشش و میزان خروجی نازل است. باز و بست نمودن آن دامنه حرکت ماشه کنیتکس پاش را کم و زیاد میکند.


در تصویر بالا سه نوع نازل که در سری تفنگی کنیتکس پاش بسته میشود دارای قطرهای متفاوتی هم هستند دیده میشود. نقاش بر اساس دانهبندی کنیتکس و یا مواد دیگر که بنا است پاشیده شود و ضخامت نهایی لایه کنیتکس که باید بر روی سطح اعمال شود؛ از نازلهای متناسب همان کار استفاده میکند.
ایر هوپرها برای پاشش سیمان، سیمان پلیمری، ضد حریق پایه سیمانی و سایر موارد، استفاده دارند و نوعی که در اینجا با نام کنیتکس پاش معرفی شد یکی از انواع آنهاست.

ذکر این نکته ضروری است که کنیتکس پاشها مصرف هوای فشرده یا باد خیلی زیادی دارند. پس اگر کار پیمانکاری دارید که سرعت کار در آن اهمیت زیادی دارد حتما کمپرسورهای ظرفیت بالا تهیه کنید. کمپرسورهای کوچک توان تامین مداوم باد برای کنیتکس پاشها را ندارند و هر چند دقیقه یکبار باید کار را متوقف نمایید تا باد کمپرسور دوباره شارژ شود و سپس کار پاشش را ادامه دهید.